Het overkomt ons bij tijd en wijle allemaal. We reageren geïrriteerd op iets wat er gebeurt of gezegd wordt… Al te begrijpelijk. Sommige mensen zijn als het ware in staat het bloed onder je nagels vandaan te halen. Zij weten zogezegd het slechtste in je boven te brengen. En dan kun je jezelf zo ineens niet meer beheersen, je raakt out of control en mept er (letterlijk of figuurlijk) op…

Dit kan uiteraard heel erg opluchten. Het is echter de vraag of het helpt?

Halverwege de jaren zeventig gaf een docent pedagogiek zijn studenten, waar ik er één van was, het advies: “Sla, voordat je boos bent!”

Hoewel het je wellicht vreemd in de oren klinkt, geef ik dit advies regelmatig door aan coach klanten. Zij reageren hierop nagenoeg altijd met een blik van 😳 … Wat mij ertoe brengt dit -op het eerste gehoor af- toch wat vreemd klinkende advies te geven? Ik licht het graag toe.

Wanneer de samenwerking met een bepaald persoon keer op keer spaak loopt, is het verleidelijk om bij hem weg te bewegen. Soms is dat ook een probaat middel. Wanneer je iemand niet meer tegen komt, heb je ook geen last van hem. De praktijk leert echter dat dit vaak niet eenvoudig of zelfs niet mogelijk is. Bijv. wanneer het een directe collega is. En dan komt uiteindelijk onherroepelijk het moment waarop je er meer dan genoeg van hebt en uit je slof schiet. Het moment waarop je zogezegd op tilt slaat… Pats!

Mijn docent gaf zijn advies in een tijd waarin de zgn. corrigerende tik nog was toegestaan. Met: “Sla, voordat je boos bent,” bedoelde hij te zeggen: als je te lang wacht met ingrijpen, loop je het risico de controle over jezelf kwijt te raken en dan sla je al snel dóór en dus te hard. Dat moment kun je beter vóór zijn…

Dit geldt natuurlijk in overdrachtelijke zin ook. Als je merkt dat de ander je irriteert met wat hij zegt of doet, kun je dat maar beter zo snel mogelijk kenbaar maken. Dan kan je reactie nog passend zijn en het gewenste effect sorteren. Zeker wanneer je niet vol in de aanval gaat, maar je feedback vanuit je beleving geeft. In de geest van: “Als je dit zo zegt of doet, ervaar ik dat als…” (onplezierig, vervelend, irritant, enz.) Zo nodig je de ander uit om te reflecteren op het eigen gedrag. En dan is de kans groot dat hij andere woorden kiest en je benadert op een manier die jullie samen verder helpt.