Al bij binnenkomst zag ik dat Angela (1) er goed doorheen zat. Holle blik, wallen onder de ogen. “Het gaat gewoon niet meer,” zei ze. Toen we even later aan de koffie zaten, kwam haar verhaal. Een kleine twee jaar geleden overleed Jan. Haar Jan. Lang hadden zij lief en leed gedeeld. Het lief bestond uit jaren van samen gelukkig zijn en genieten van een paar fantastische kinderen. Haar leed voor het overgrote deel uit het verdriet om de aftakeling van haar man tijdens zijn ziekbed en het gemis na zijn uiteindelijk onvermijdelijke dood.

Een paar weken na het overlijden was Angela weer aan het werk gegaan. “Dat geeft je vast en zeker de nodige afleiding,” had men gezegd. Dat klopte ook. Zeker toen na een paar weken de bezorgde blikken en vragen van collega’s uitbleven, kon zij zich weer concentreren op wat het werk van haar vroeg. Het werk bood de nodige structuur. En het verzette de geest. Angela leefde in de eerste maanden als in een roes.

Na een goed half jaar ontstonden echter langzaam maar zeker de problemen. Angela kon moeilijk in slaap komen en lag vaak uren het donker in te staren. En als zij dan een tijdje geslapen had, werd zij soms huilend wakker. Zij sprak er zo weinig mogelijk over. Zij wilde er anderen niet mee lastig vallen. Tot de problemen zich opstapelden. Zij kon niet veel hebben van collega’s en raakte snel geïrriteerd. Zij kwam nogal eens te laat of vergat gewoon een afspraak. Zij maakte fouten die zij eerder nooit gemaakt had. Haar kinderen raadden haar aan naar de huisarts te gaan.

Haar huisarts gaf aan dat zij een paar weken rust moest nemen. De ingeschakelde arbo-arts vermoedde een burn-out en stelde voor in gesprek te gaan met een psycholoog. Angela volgde zijn raad op, maar had na een aantal sessies het gevoel dat het er niet beter op werd. “Ik had totaal geen klik met deze man. Hij gaf me steeds meer het gevoel dat ik ziek was en therapie nodig had…”

“Wat brengt je bij mij?” was mijn vraag. Een goede vriendin had haar op mijn spoor gezet. “Ik bekeek je website en las o.a. een aantal van je blogs, ook die op Familieberichten.nl… Je ervaring, wat je meemaakte en wat je daarmee nu doet, raakte me. Ik hoop dat je me helpen kunt.”

We zijn samen op pad gegaan. We hebben uren gepraat. Over wat verdriet met je doet. Hoe eenzaamheid je kan verlammen. Dat overleven eigenlijk geen leven is. We hebben uren gewandeld, vaak zonder iets te zeggen om de stilte haar werk te laten doen. En langzaam maar zeker kon Angela de confrontatie aan gaan met de gedachten die in haar hoofd rondspookten en met de gevoelens die haar verlamden. En zo ontstond er lucht en ruimte.

Inmiddels zijn we weer een half jaar verder. Het gaat goed met Angela. Zij heeft werk gemaakt van haar verlies. Het is natuurlijk niet weg. Dat hoeft ook niet. Het is wel beter hanteerbaar geworden. Het heeft haar niet meer continue in een verstikkende greep, maar zij kan ermee omgaan op een manier die bij haar past en op de momenten dat zij ervoor kiest. En zij durft dan ook haar verdriet te delen met haar kinderen, haar vrienden en collega’s en dus ook aan te geven wanneer iets even niet lukt. Dat wordt nu geaccepteerd, want begrepen. 

(1) Deze bijdrage schreef ik met toestemming van betrokkene. Met haar vond ik Angela een mooie naam. Zo had zij ook wel willen heten….